دعا يك معناى لغوى و يك معناى اصطلاحى دارد.
در لغت به معناى ندا و صدا زدن است: دعوت فلانى؛ يعنى: او را صدا زدم. و در اصطلاح بدين معناست كه فرد پست و پايين، از فرد برتر و بالا، با حالت خضوع و سرافكندگى، چيزى را طلب كند.
چون هدف و مقصود از نوشتن كتاب حاضر، اين است كه خواننده محترم نسبت به دعا حديث، پيرامون همين موضوع ذكر مى كنيم:
شيخ صدوق (ره) از ائمه اطهار - عليه السلام - روايت كرده كه فرمودند:
1 - من بلغه شى ء من الخير فعمل به كان له من الثواب ما بلغه و ان لم يكن الامر كما نقل اليه.
يعنى: اگر به كسى خبر برسد كه مثلا فلان مقدار ثواب دارد و او آن را انجام بدهد، خداوند متعال همان مقدار ثواب را خواهد داد، اگر چه در واقع اينچنين نباشد.
و نيز صفوان از امام صادق - عليه السلام - روايت كرده كه حضرت فرموده:
2 - من بلغه شى ء من الخير فعمل به كان له اجر ذلك و ان كان رسول الله - صلى الله عليه و آله - لم يقله.
يعنى: اگر به كسى خبر برسد كه فلان كار چه مقدار ثواب دارد و بدان عمل كند؛ پروردگار منان همان ثواب را به او خواهد داد اگر چه پيامبر - صلى الله عليه و آله - آن را نگفته باشد.
شيخ كلينى (ره) از حضرت صادق - عليه السلام - اينچنين روايت كرده است:
3 - سمع شينا من الثواب على شى ء فصنعه، كان له اجره و ان لم يكن على ما بلغه.
يعنى: اگر كسى ثوابى را بر چيزى بشنود و آن را انجام دهد ثوابش را خواهد برد، اگر چه در واقع، خبر مطابق آنچه شنيده نباشد.
اهل سنت نيز از جابر عبد الله انصارى (ره) روايت كرده اند كه پيامبر - صلى الله عليه و آله - فرمود:
4 - من بلغه عن الله فضيله فاخذها و عمل بما فيها ايمانا بالله و رجاء ثوابه، اعطاه الله تعالى ذلك و ان لم يكن كذلك.
يعنى: اگر به فردى بگويند فلان عمل نيك نزد خداوند متعال فلان اندازه فضيلت و ثواب دارد و او هم آن را به قصد رسيدن به اين فضيلت، انجام بدهد، ذات اقدس الهى، آن ثواب را به او خواهد داد، اگرچه واقع، امرا ين چنين نباشد.
بنابر اين، هم شيعه و هم اهل سنت بر اين مطلب اتفاق نظر دارند.(1)
----------------------------------------------------------------------------------
1-نا گفته نماند كه منظور، اعمالى است كه از نظر شرع مقدس اسلام، رجحان و فضيلت داشته باشد؛ مثلا بشنود كه روزه آخر هر ماه اين قدر ثواب دارد كه در واقع اين روزه گرفتن خوب هست، ولى مقدار ثوابش شايد به اين ميزان كه شنيده، نباشد، اينجا ذات اقدس الهى، از فضل و كرمش همان مقدار ثواب را كه شنيده به او خواهد داد.
----------------------------------------------------------------------------
جمال و السالكين شيخ احمد بن فهد حلى (قدس سره الشريف)
ترجمه: حسين غفارى ساروى
مقدمه: تعريف دعا و ترغيب به آن
- بازدید: 1942