بدون شك فاطمه عليهاالسلام به مرگ خدايى از دنيا نرفته است، چرا كه قضاياى حمله به خانه او، و وارد آمدن آسيب هاى فراوان بر دست و پهلو و سينه و جنين، ادامه زندگى را بر او بسيار دشوار كرد.
و در اين مدت كوته پيوسته از صدمات وارده رنج مى برد، و سرانجام در اثر همان آسيب ها به شهادت رسيد. اينك جهت اثبات شهادت حضرت زهرا عليهاالسلام نگاهى به شواهد و دلائل موجود مى پردازيم.
ناگفته نماند كه از امام حسن عليهاالسلام مجتبى و امام صادق و امام رضا عليه السلام روايت شده كه فرمودند: ما منا الا مسموم اءو شهيد(1) و شك نيست كه فاطمه عليهاالسلام جزو منا مى باشند.
افزون بر اين كه روايات صريح و روشنى بر شهادت حضرت فاطمه داريم كه معصومين روى اين جهت تكيه كرده اند.
1- پيامبر پيش از رحلت خود در يك پيشگويى به على فرمود: پس فاطمه اولين كسى است كه به من ملحق خواهد شد، در حالى كه حزن و اندوه او را فراگرفته، حق او را غصب كرده و وى را كشته اند بر من وارد خواهد شد. (2)
2- پس از شهادت فاطمه، مدتى امير مؤ منان از ياران فاصله گرفته و از خانه بيرون نرفت. برخى از ياران و دوستان على عليه السلام كه اين وضعيت براى آن ها گران آمده بود از عمار ياسر خواستند تا به خانه على رفته و از او بخواهد تا از دوستان فاصله نگيرد.
عمار براى رساندن پيام، به خانه حضرت على رفته و از وى خواست تا از خانه بيرون بيايد.
حضرت در پاسخ فرمود: بدان اى عمار! اين فقيد و از دست رفته، دختر رسول خدا دار فانى را وداع گفت در حالى كه مظلوم بود و حق او غصب شده و شهيد از دنيا رفت. سپس از جاى برخاسته در حالى كه اشك از چشمانش سرازير بود خانه را ترك گفت... (3)
3- سليم بن قيس از على نقل كرده وقتى كه ابوبكر به قنفذ پيام فرستاد كه اگر فاطمه مانع شد او را بزن پس او را براى آن كه دست از على بردارد به طرف دسته درب خانه اش فشار داده و يك دنده از پهلويش را شكست و جنين او را سقط كرد، و پس از آن ماجرا در بستر بيمارى بود تا اين كه در اثر همان صدمات، شهيد از دنيا رفت. (4)
4- امام حسين عليه السلام از محمد بن عمار بن ياسر از پدرش عمار حديثى نقل كرده و در پايان همان حديث، عمار ضمن باز گو كردن ماجراى پس از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله و هجوم به خانه فاطمه مى گويد: وقتى كه پيامبر به لقاء الله شتافت، و گذشت آنچه كه گذشت به هنگام ورود به خانه فاطمه و بيرون آوردن پسر عموى او، از دست آن مرد به فاطمه آنچنان آسيب رسيد كه فرزند خود را سقط كرد و همان جريان باعث بيمارى و وفات وى بود. (5)
5- همچنين از امام صادق عليه السلام نقل شده كه فرمود: علت وفات فاطمه عليهاالسلام اين بود كه قنفذ غلام عمر به دستور وى با غلاف شمشير به دختر پيامبر صلى الله عليه و آله زد كه در اثر همان زدن محسن سقط گرديد و در پى اين سقط جنين سخت بيمار گشت... (6)
6- على بن جعفر از برادر خود امام موسى بن جعفر عليه السلام نقل كرده كه فرمود: ان فاطمه عليهاالسلام صديقة شهيدة.(7)
و بزرگان ما همانند شيخ مفيد و ديگران بر اين عقيده هستند كه وى شهيد از دار دنيا رفته است. وى در كتاب فقهى خود به نام المقنعة در زيارت حضرت فاطمه عليهاالسلام چنين آورده است: هرگاه به مدينه رفتى... به روضه داخل شو و آن جا بايست و فاطمه عليهاالسلام را زيارت كن كه او همان جا دفن گرديده، پس هرگاه خواستى او را زيارت كنى به سوى قبله بايست و بگو...:
السلام عليك يا رسول الله صلى الله عليه و آله، السلام عليك و على بنتك الصديقة الطاهرة، السلام عليك يا فاطمه عليهاالسلام بنت رسول لله صلى الله عليه و آله، السلام عليك ايتها البتول الشهيدة الطاهرة، لعن الله من ظلمك و منعك حقك و دفعك عن ارثك و لعن الله من كذبك. (8)
و علامه مجلسى در مرآة العقول ذيل روايت كلينى در كافى از حضرت موسى بن جعفر عليه السلام كه فرمود: ان فاطمه صديقة شهيدة مى فرمايد: و اين خبر دلالت دارد كه فاطمه عليهاالسلام شهيد شده است و اين مسئله از متواترات است...(9)
سال روز شهادت
و اما سال روز رحلت جانگداز فاطمه عليهاالسلام اگر چه در بين مورخين اختلاف نظر هست به گونه اى كه برخى اقوال را به هجده نظر رسانده اند. (10)
اما مختار از بين اين گفته ها فقط دو قول است و نظر بزرگان نيز بر همين دو گفته استوار است.
قول اول هفتاد و پنج روز پس از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله در نظر گرفته شده و برگرفته از روايتى است كه به نظر علامه مجلسى صحيحه است از امام محمد باقر نقل شده؛ فرمود: وى هفتاد و پنج روز پس از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله بزرگوار از دنيا رفته است. (11)
قول دوم نود و پنج روز است، چنان چه مرحوم اربلى از امام محمد باقر عليه السلام همين قول را نقل كرده (12) و ابو الفرج اصفهانى نيز از امام محمد باقر عليه السلام گذشت سه ماه را از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله روايت كرده (13) كه قول پيامبر صلى الله عليه و آله را تاءييد مى كند.
در اين جا علامه مجلسى ضمن صحيحه خواندن روايت هفتاد و پنج روز فرموده: تطبيق دادن بين ولادت و وفات و عمر شريف فاطمه عليهاالسلام كار بسيار دشوارى است؛ زيرا اگر رحلت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله در روز 28 صفر باشد بايد وفات فاطمه در اواسط جمادى الاءولى باشد و اگر به گفته اهل تسنن در دوازدهم ربيع الاءول پيامبر صلى الله عليه و آله وفات نموده باشد، مى بايست وفات آن حضرت و در اواخر جمادى الاءولى صورت پذيرفته باشد و آن چه كه ابو الفرج اصفهانى نقل كرده كه فاطمه عليهاالسلام سه ماه پس از پدرش زنده ماند؛ ممكن است با قول مشهور كه حضرت در سوم جمادى الثانى از دنيا رفته است، منطبق شود، و خبر اءبو بصير از امام صادق بر همين قول است، البته اگر بگوييم كه روزهاى زيادى را امام بخاطر ناچيز بودنش ذكر نفرموده است. (14)
و شيخ مفيد در تاءييد نظر دوم مى فرمايد روز سوم جمادى الثانى سال يازدهم هجرت سال روز رحلت حضرت فاطمه عليهاالسلام زهرا مى باشد و اين همان روزى است كه در همه سال غم و اندوه مؤ منين تجديد مى شود. (15)
اين بود خلاصه اى از زندگى پاره تن مصطفى و همسر على مرتضى كه به طور اشاره و گذرا تقديم خوانندگان شد؛ اميد است خوانندگان عزيز ما را از كم و كاستى ها و يا ناهماهنگى هاى موجود در اين چكيده عفو فرموده و اگر بر نكته اى دست يافتند، ما را بهرمند سازند.
والله الموفق و المعين
پايان كتاب
-------------------------------------
1-حياة الامام الحسن العسكرى، ص 425.
2-بحار الاءنوار، ج 43، ص 173، بشارة المصطفى، ص 199، اءمالى الصدوق، ص 101.
3-الكوكب الدرى، ص 250.
4-احتجاج طبرسى، ج 1، ص 108.
5-دلائل الامامة، ص 26.
6-همان، ص 45.
7-الكافى، ج 1، ص 458.
8-المقنعة، ص 71.
9-مرآة العقول، ج 5، ص 318.
10-رجوع شود به وفات الصديقة الزهراء، ص 114.
11-بحار الاءنوار، ج 43، ص 15.
12-كشف الغمة، ج، ص، بحار الاءنوار، ج 43، ص 189.
13-مقاتل الطالبيين، ص 31، فتح البارى، ج 7، ص 397، تهذيب التهذيب، ج 12، ص 469.
14-بحار الاءنوار، ج 43، ص 215.
15-مسارالشيعة، ص 66، مصباح كفعمى، ص 511.
---------------------------------
محمد جواد مروجى طبسى

نوشتن دیدگاه