جنگ بدر و شکست قریش به هر اندازه براى مسلمانان عظمت و شکوه و شادى آفرید براى یهودیان ساکن در مدینه و اطراف آن ترس و وحشت و ناراحتى ایجاد کرد،زیرا تا به آن روز یهودیان آن منطقه اهمیت زیادى به تبلیغات اسلام و پیشرفت مسلمانان نمى‏دادند و خطرى از این ناحیه احساس نمى‏کردند اما پیروزى مسلمانان در جنگ بدر قدرت و نیروى آنها را آشکار ساخت و یهودیان با همه ثروت و جمعیتى که داشتند به فکر افتادند که وقتى قریش با آن همه قدرت و ساز و برگ جنگى و عظمت دیرین در برابر پیروان این دین جدید شکست بخورند،چیزى نخواهد گذشت که به حساب آنها هم مى‏رسند و آن وقت یا باید دین اسلام را بپذیرند و یا به جنگ و جدال برخیزند و در انتظار سرنوشت نامعلومى باشند.
و به همین سبب از همان روزهاى نخست که خبر پیروزى مسلمانان به مدینه رسید و بخصوص هنگامى که این خبر قطعى شد بزرگان یهود زبان به شماتت و سرزنش مسلمانان گشوده و گفتند:اینان به قتل نزدیکان و خویشان خود دست زده و قطع رحم کرده‏اند و اشعارى در هجو مسلمانان سروده و در مجالس و محافل مى‏خواندند و بر کشتگان قریش اشک ریخته و مرثیه مى‏گفتند و به خصوص کعب بن اشرف،یکى از بزرگان و سرشناسان آنها که از زیبایى اندام و چهره نیز برخوردار بود به مکه آمد و به میان قریش رفت و از کشته شدن بزرگان قریش تأسفها خورد و مرثیه‏ها سرود و آنان را بر ضد مسلمانان و جنگ با آنها تحریک کرده و قول همه گونه مساعدت در جنگ را به آنها داد و به مدینه بازگشت،و چون به مدینه آمد دشمنى خود را با مسلمانان آشکار ساخته و تدریجا براى اهانت و آزار بیشتر آنها،اشعار عاشقانه‏ اى در توصیف زنان مسلمان سروده و در سر کوى و برزن مى‏خواند،و بدین ترتیب آشکارا پیمانى را که با مسلمانان بسته بودند تا علیه آنها اقدامى نکنند،شکستند.
این اخبار تدریجا به گوش پیغمبر اسلام مى‏رسید و فکر آن حضرت را نسبت به خطر تازه‏اى که از نزدیک و داخل شهر مدینه متوجه اسلام و مسلمین شده بود به خود مشغول مى‏داشت و بالاتر از آنکه اعمال و رفتار کعب بن اشرف،دشمنان دیگرمسلمانان را در میان یهود و دیگران جسور و دلیر مى‏کرد و آنان نیز به تحریک دشمنان اسلام و سرودن اشعارى در مذمت مسلمانان و رهبر بزرگوار ایشان دست زدند،که نام دو تن از ایشان به نام عصماء دختر مروان یهودى و سلام بن ابى الحقیقـیکى از بزرگان یهود خیبرـدر تاریخ آمده که عصماء با سرودن اشعار در مذمت مسلمانان و پیغمبر،آن حضرت را مى‏آزرد،و سلام بن ابى الحقیق دشمنان آن حضرت را بر ضد او تحریک مى‏کرد.
سرانجام رسول خدا(ص)اندوه درونى خود را با مسلمانان در میان نهاده و دفع آنها را از ایشان خواست و چند تن از مسلمانان غیور و شجاع که با یهود مزبور نیز همپیمان و یا فامیلى نزدیک داشتند کشتن آن سه را به عهده گرفتند و طولى نکشید که هر سه آنها طبق نقشه ‏هاى قبلى و دقیق،شبانه به قتل رسیدند و قاتل هم معلوم نشد،ولى در واقع بر طبق طرحى که انجام شده بود کعب بن اشرف به دست ابو نائله و رفقایش کشته شد (19) و سلام بن ابى الحقیق به وسیله عبد الله بن عتیک و همراهان او به قتل رسید و عصماء نیز به دست عمیر بن عدى به قتل رسید.
قتل این سه نفر رعب و وحشتى در دل یهود انداخت و دانستند که مسلمانان در برابر تحریکات و دشمنى آنها بى‏ تفاوت و آرام نخواهند نشست و عکس العمل نشان مى‏دهند.
به موازات این مبارزات پیغمبر بزرگوار اسلام به موعظه و اندرز آنها اقدام کرد و روزى آنان را در بازار خودشانـبازار بنى قینقاع جمع کرده و خطابه‏اى ایراد کرد و از آن جمله فرمود:
«اى گروه یهود!بیایید و از خدا بترسید و بیم آن را داشته باشید که همان عذابى را که بر سر قریش فرود آورد بر سر شما فرود آورد.بیایید و مسلمان شوید زیرا شما بخوبى دانسته‏اید که من پیامبر خدا و فرستاده از جانب اویم و این چیزى است که آن را در کتابهاى خود خوانده‏اید و خداى تعالى در این باره از شما پیمان گرفته...»
یهودیان در صدد تکذیب سخنان آن حضرت بر آمده و گفتند:اى محمد تو خیال‏کرده‏اى ما نیز مانند قریش هستیم،از اینکه با گروهى مردم بى‏خبر از فنون جنگى رو به رو شده و پیروز گشته‏اى مغرور مباش و اگر به جنگ ما بیایى خواهى دانست که ما چگونه مردمانى هستیم.

- پینوشتها -

19.و در برخى از تواریخ قتل کعب بن اشرف را به دست محمد بن مسلمه و در سال چهارم هجرت ذکر کرده ‏اند.

نوشتن دیدگاه