گرچه ابوبكر در قبال مبارزات پى در پى زهرا (عليهاالسلام) پايدارى كرد و حاضر نشد فدك را به آن حضرت برگرداند. اما زهرا بوسيله ى مبارزاتش ستمكارى دتسگاه خلافت و حاكميت و حقانيت خودش را براى جهان اسلام باثبات رسانيد. همان فدك، براى دستگاه خلافت، نقطه ى انفجارى شد و همانند استخوانى در گلويشان گير كرد. تا مدتى يكى از وسائل تبليغاتى مهم و يكى از نقاط ضعف دستگاه خلافت بشمار مى رفت كه از حل آن عاجز بودند. گاهى براى جلب رضايت علويين فدك را به آنان پس مى دادند و گاهى كه بر آنان خشمگين مى شدند پس مى گرفتند. هنگامى كه معاويه حكومت اسلام را قبضه نمود يك ثلث فدك را به مروان بخشيد و يك ثلث آنرا به عمر بن عثمان و يك ثلث را به يزيد بن معاويه داد. در زمان خلافت مروان، تمام فدك در اختيار او قرار گرفت و آنرا به پسرش عبدالعزيز بخشيد. عبدالعزيز آن را به فرزندش عمر بن عبدالعزيز بخشيد وقتى عمر بن عبدالعزيز به خلافت رسيد فدك را به حسن بن حسن يا على بن الحسين (عليه السلام) رد كرد.
در زمان خلافت عمر بن عبدالعزيز فدك در دست اولاد فاطمه بود. وقتى «يزيد بن عاتكه» به ولايت منصوب شد فدك را از اولاد فاطمه گرفت و در اختيار بنى مروان گذاشت و در دست آنان بود تا خلافت از آنان گرفته شد. وقتى سفاح به خلافت رسيد فدك را به عبداللَّه بن حسن داد. وقتى ابوجعفر بر بنى حسن خشمناك شد فدك را از آنان گرفت. سپس مهدى آنرا به اولاد فاطمه (عليهاالسلام) برگردانيد پس از آن، موسى بن مهدى و هارون آن را پس گرفتند. در دست آنان بود تا هنگامى كه مامون به خلافت رسيد، آنرا به اولاد فاطمه (عليهاالسلام) رد كرد.
يك روز كه مامون در مجلس قضا نشسته بود، نامه اى را به دستش دادند. آنرا خواند و گريست سپس گفت: وكيل فاطمه عليهاالسلام كجاست؟ پيرمردى برخاست و نزديك آمد. مامون درباره ى فدك با او مناظره نمود، پيرمرد غالب شد. مامون دستور داد فدك را قباله كردند و به او دادند. بعد از آن، در دست اولاد فاطمه (عليهاالسلام) بود تا زمان متوكل، او فدك را به عبداللَّه به عمر بازيار بخشيد. يازده درخت خرما در فدك موجود بود كه به دست مبارك رسول خدا كاشته شده بود. فرزندان فاطمه خرماهاى آنرا مى چيدند و در موقع حج به حاجيان هديه مى كردند. حجاج هم در عوض، كمكى به اولاد پيغمبر مى نمودند. و بدين وسيله اموال زيادى نصيب آنان مى شد. تا زمانى كه عبد اللَّه بن عمر بازيار، بشران بن ابى اميه ى ثقفى را فرستاد آن درختها را قطع كرد. [شرح ابن ابى الحديد ج 16 ص 216.] در اثر همين مبارزات بود كه عمر با آن سياست خشنى كه داشت ناچار شد يكى از موارد ادعاى فاطمه (عليهاالسلام) يعنى صدقات مدينه را بعد از زهرا به على عليه السلام برگرداند. [كشف الغمه ج 2 ص 100.]

نوشتن دیدگاه