دومين گروه، قبيله خزرج به رهبرى سعد بن عباده، رئيس قبيله بود. ويژگى اين حزب، عضويت رجال و متفكرين انصار بود كه داراى نفوذ تاريخى و مذهبى در مدينه بودند، زيرا پيامبر از آزار مشركين قريش به آنها پناه آورد و آنان با فداكارى و ايثار در راه اسلام، نقش اساسى در نصرت و رونق اسلام داشتند و حضرت زهرا عليهاالسلام در خطبه ى خود در مسجدالنبى به امتيازات آنها اشاره فرمودند. سخنگوى آنها حباب بن منذر بود. اين گروه پس از رحلت پيامبر صلى اللَّه عليه و آله براى حفظ موقعيت خود در برابر قريش (مهاجرين) و بيم از استيلاى آنها و انتقام از آنان كه پيامبر صلى اللَّه عليه و آله را پناه و يارى داده بودند، در سقيفه بنى ساعده اجتماع نمودند تا در مورد رهبرى مدينه تصميم بگيرند كه با ورود ابوبكر، عمر و ابوعبيده جراح به سقيفه بنى ساعده، به هدف خود نائل نشدند. [ر. ك: تاريخ سياسى اسلام، آئينه وند. ص 98، عمار ياسر، ص 104.] در اين وقت از بين انصار صداهايى به طرفدارى حضرت على عليه السلام شنيده شد كه ميان ديگر، صداها و فريادها محو شد. [ر. ك: تاريخ طبرى، جلد اول، ص 1818.]
عايشه و گروه او [ر. ك: مروج الذهب، جلد اول، ص 236 و تاريخ طبرى، جلد چهارم، ص 1292، در اين صفحات آمده است: عايشه دختر ابوبكر بن ابى قحافه بود كه پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله پس از درگذشت خديجه، پس از سوده او را به عقد خود درآورد، در آن هنگام عايشه شش و به روايتى هفت سال داشت، پس از هجرت پيامبر صلى اللَّه عليه و آله به مدينه، عايشه كه نه سال داشت با وى ازدواج كرد. اين تنها زن دوشيزه اى بود كه پيامبر به همسرى برگزيد. هنگام رحلت پيامبر صلى اللَّه عليه و آله به قول خود عايشه هيجده ساله بود. او به سال پنجاه و هشتم هجرت در حدود هفتاد سالگى در مدينه وفات يافت و ابو هريره بر او نماز خواند، بنا به وصيت خودش در قبرستان بقيع در جوار ساير همسران پيامبر به خاك سپرده شد.] ]
«ويحها لو استطاعت ما فعلت!!» (رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله)
«واى بر او- عايشه- اگر از دستش مى آمد چه ها كه مى كرد» [نقش عايشه در تاريخ اسلام، جلد اول، ص 73.]
دامنه جريانات فكرى حاكم بر مدينه در اواخر عمر رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله به خانه ى وى نيز نفوذ كرده بود، و زنان پيامبر به دو گروه تقسيم شده بودند كه آنرا از قول عايشه نقل مى كنيم:
عايشه مى گويد: زنان پيامبر خدا به دو گروه تقسيم ميشدند گروهى پيرو عايشه، حفصه و صفيه و سوده بود و گروه ديگر از ام سلمه و ساير زنان رسول خدا تشكيل مى شد...
از حديث چنين برمى آيد كه حضرت فاطمه عليهاالسلام در گروه مخالف عايشه قرار داشت. [ر. ك: صحيح بخارى، جلد سوم، باب هبه، ص 204، در اين صفحه آمده است: «حدثنا اسمعيل... عن عايشه رضى الله عنها- أن نساء رسول الله- صلى الله عليه و سلم- كُنَّ حِزبينِ فَحِزبٌ عايشةُ و حَفْصَةَ وَ صَفيَّةُ و سودةَ، والحزبُ الاخُر اُمّ سلمه و ساير نساء رسول الله صلى اللَّه عليه و آله...».] و پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله به اين دليل در اواخر عمرشان مجبور شدند كه مسائلى را از بعضى همسرانش مخفى كند.
عايشه را روحاً زنى بلند پرواز، جاه طلب، تندخو و حسود معرفى كرده اند. [ر. ك: نقش عايشه در تاريخ اسلام، جلد اول، ص 73.] و محمد بن عمر واقدى از ابوسلمه بن عبدالرحمن نقل مى كند: كسى داناتر از عايشه به سنن رسول خدا و به فقه و شأن نزول آيات و احكام ارث نبود!! وى به استقلال در روزگار عمر و عثمان فتوا مى داد. [ر. ك: طبقات، جلد دوم، ص 449 و تذكرة الحافظ، جلد اول، ص 27 در اين صفحه آمده است: «... ما رايت احداً من الناس اعلم بالقرآن و لا بفريضه و لا به حلال و حرام، و لا بشعر و لا به حديث العرب و لاالنسب من عايشه رضى الله عنها». كسى را عالم تر از عايشه به قرآن و واجبات و حلال و حرام و شعر و حديث و علم نسب نديدم!!. آگاهى عايشه از مسئله ارث و علوم قرآنى و فقه تا همان اندازه بود كه حديث جعلى ابوبكر را كه «پيامبران ميراث نمى گذارند» و اين بر خلاف نص صريح قرآن بود تصديق و حمايت نمود.]
علاقه شديد پيغمبرر به حضرت فاطمه و حضرت على- عليهماالسلام- و فرزندان آنان، رشك و حسادت عايشه را برمى افروخت. [ر. ك: نقش عايشه در تاريخ اسلام، جلد اول، ص 94.] وى در خارج از خانه رسول خدا، سراسر زندگى خود را صرف حفظ منافع و مصالح و پيشرفت ياران و پيروان خود و قبيله اش مى كرد و در اين مورد تعصب و علاقه ى شديد نشان مى داد. او از سرسخت ترين طرفداران حكومت ابوبكر و عمر بود و پشتيبانى قوى براى گروه ابوبكر به شمار مى رفت. [نقش عايشه در تاريخ اسلام، ص 106.] در مورد سياسى دخالتى گسترده داشت و در برانگيختن احساسات له و عليه قدرتمند بود. [نقش عايشه در تاريخ اسلام، ص 190.]
پيامبر اكرم از سوء تفاهمى كه ميان عايشه و حضرت على عليه السلام وجود داشت، بيمناك بود، و عايشه را از ورود به كارهاى عمومى نهى مى كرد، ولى عايشه اين پند را نپذيرفت. و پس از پيامبر اكرم صلى اللَّه عليه و آله سرسختانه از خلافت ابوبكر كه حق على عليه السلام را غصب كرده بود حمايت مى كرد. حضرت على عليه السلام او را متهم كرد كه كارگردان اصلى اين صحنه سازى وى بوده است. [ر. ك: نقش عايشه در تاريخ اسلام، ص 102.]
به هر حال از همان كارى كه پيامبر بيمناك بودند، عايشه به آن وارد شد و به مخالفان على عليه السلام پيوست و به افشاندن نخستين، بذرهاى فتنه در جهان اسلام كمك كرد. [ر. ك: مكه مكرمه مدينه منوره، تأليف امل اسين، ترجمه ى احمد آرام، انتشارات امير كبير، تهران، 1358، چاپ اول، ص 121.] و تا آنجا ادامه داد كه فرماندهى جنگ جمل عليه حضرت على عليه السلام را بعهده داشت [جهت، اطلاع بيشتر از جنگ جمل و نقش عايشه در آن رجوع شود به: اخبارالطوال، از صفحه ى 180 به بعد.] و در حاليكه از دشمنان عثمان بود و نقش مهمى در برانگيختن مردم عليه او داشت و او را مخالف سنت رسول خدا معرفى مى كرد، در زمان خلافت حضرت على عليه السلام، به خونخواهى عثمان قيام نمود!! ام سلمه به او خطاب كرد، پرده بر خود بدار و در خانه خويش آرام گير. تو اگر كارى به كار اين امت نداشته باشى، بهترين خدمت را در حق آنان انجام داده اى!! هيچيك از زنان پيامبر در جنگ جمل او را همراهى نكردند. [ر. ك: نقش عايشه در تاريخ اسلام، جلد اول، ص 28.] و امويان در دوران عثمان و خلافت حضرت على عليه السلام از عايشه حداكثر استفاده را بردند.

نوشتن دیدگاه